To mark the end of June, after an academic year full of research and training, and just before the city of Pamplona bursts into crazy celebration with San Fermín, the WIT fellows took a well-earned day to explore the rich Medieval heritage of Navarra. Last Saturday, a group of fellows, together with some family and friends, braved the heat and went to visit:

🏰 Olite’s royal castle and the town’s well-preserved medieval streets.
🏘 Ujué’s impressive Santa María church-fortress & picturesque cobbled streets and stone houses.
🍽️ Traditional lunch in Ujué, to taste typical products, rest and get strenght for the afternoon activities.
⛪ Monastery of Leyre, a beautifull place full of calm and medieval art.
🌿A walk throught the natural beaty of Lumbier's Gorge-Foz de Lumbier, a natural gorge known for its dramatic cliffs and unique wildlife.

📢📢 As one fellow shared: 'The trip was 𝗿𝗲𝗮𝗹𝗹𝘆 𝗴𝗿𝗲𝗮𝘁. Everything was well planned and the timing of each stop was perfect. It's true that the weather wasn't on our side, but 𝗶𝘁 𝘄𝗮𝘀 𝗹𝗼𝘃𝗲𝗹𝘆 𝘁𝗼 𝘃𝗶𝘀𝗶𝘁 𝗻𝗲𝘄 𝗽𝗹𝗮𝗰𝗲𝘀 that are so close to us and learn more about the region's history. 𝗪𝗲 𝗲𝗻𝗷𝗼𝘆𝗲𝗱 𝗮 𝗹𝗼𝘁 𝗮𝗻𝗱 𝘁𝗵𝗲 𝗳𝗼𝗼𝗱 𝘄𝗮𝘀 𝘃𝗲𝗿𝘆 𝗻𝗶𝗰𝗲.' 😊 

✍ A very interesting proposal, for anyone who wants to deepen in Navarra's cultural and architectural heritage, while enjoying friendship. The downside, the extreme heat, but the weather is not in our hands 😅.

Pint of Science zientzia-dibulgazioko ekitaldiaren X. edizioan berriz ere WITeko doktoregai batek zientzia tabernara hurbildu du: Isabel Ortega-Bedoya, Nafarroako Unibertsitateko BACh ikerketa taldean tesia egiten ari dena.

Isabelek Iruñeko ekitaldiaren lehenengo saioan parte hartu zuen, Ignacio López-Goñirekin batera (https://microbioblog.es). Honek, "Hestea al da gure bigarren garuna?" galderatik abiatuta, hesteetako mikrobiotari buruz hitz egin zuen, haren erlazioaz depresioa, autismoa, Alzheimerra eta bestelako gaixotasunekin, eta nola heste-garun ardatzean egiten ari diren ikerketek ezagutza berriak dakartzaten gaixotasun hauek ulertzeko eta tratamendu berritzaileak lortzeko.

Horren ondotik, Isabelen txanda iritsi zen, "Pop! Lehertzen den artoaren zientzia!" izenburu bitxiko hitzaldiarekin. Nork ez ditu krispetarik onenak lortu nahi? Isabelek jendaurrean azaldu zuen zein den krispetak egiteko prozesuaren atzean dagoen zientzia, horien bertsio paregabea lortzearren. Jakin beharreko gauza asko, hala nola zer arto-barietate erabili, oskolaren propietateak, behar diren presio- eta hezetasun-baldintzak, errezetaren une desberdinetan gertatzen den biokimika... azken batean, jakin beharreko guztia almidoia behar bezala leher dadin!

Giro dibertigarri, atsegin eta lagunartekoan, zientzialaria ez den jendearentzako zientziaren sekretuak azaleratzen dira solasaldi bitxi hauetan, non aukera paregabea suertatzen den zientzia ikasi eta ulertzeko ikuspegi irisgarri batetik, entzuleen jakin-minak eta galdera argiek bultzatuta.

Zalantzarik gabe, komunikazio-trebetasunak hobetzeko jarduera interesgarria; izan ere, zientzia jende arruntari ulertaraztea ez baita afera erraza... Jakin-minari erantzunak eman!🧐

Deborah Liguori eszenatokira igo zen 'Botere ikusezina: iman iraunkorren misterioa azalduz' bakarrizketarekin UPNA Show-Monologoak Zientziaz ikuskizunean, maiatzaren 23an eta 24an Tuteran eta Iruñean NUPeko Kultura Zientifikoko Unitateak antolatua. Ekimen honek zientzia modu argi eta erakargarrian hubiltzen dio gizarteari, askotariko gaiei buruz bakarrizketekin disfrutatuz.

Deborahk, fisikaren zale amorratua den heinean eta bere doktoretza ikerketatik abiatuta, imanek gure eguneroko bizitzan duten garrantzia azaldu zuen, erabilera zenbatezinetan parte-hartzen dutelarik, eta lur arraroekiko dugun mendekotasuna mahaigaineratu zuen. Horri guztiari lotuta, bere ikerketari buruz hitz egin zuen lur arraroei alternatiba bat lortu nahian ari baita, nola eta ferritaren errendimendua hobetuz zenbait aplikaziotan lur horiek ordezkatu ahal izateko. Alternatiba jasangarri honekin, neurri batean sahiestu ahal izango da gure gizarteak lur arraroekiko duen menpekotasuna eta ahulezia, haien urritasunagatik eraginda, bai eta gatazka geopolitko edota interes ekonomikoen gorabeherengatik ere.

Ez da batere erraza hainbeste jenderen aurrean jarri eta bakarrizketarekin jendaurrekoa erakartzea. Urduriak, zalantzak, beldur eszenikoa... eta are gehiago Deborahren kasuan antzezpena bere ama-hizkuntza ez den batean egin baitzuen. Horrek are balio handiagoa ematen dio lortutakoari. Talde osoa hilabete batez biziki prestatu zen publikoarekin konektatzeko, komunikazio-trebetasunak hobetzeko eta agertokiari benetakotasunez aurre egiteko. Seguru ikasitako guztia baliagarri izango zaiela berandu baino lehen!!

Eskainitako bakarrizketak ikusgai daude NUPeko Kultura eta Dibulgazio kanalean.
Egin klik eta ez itzazue galdu!

Deborah, lan bikaina egin duzu!!

Joan den larunbatean, maiatzaren 3an, WITeko doktoregaiek, senide eta lagunekin batera,  eguneroko eginbeharretatik zertxobait aldentzeko eta atseden hartzeko aukera izan zuten ohiko ez den ingurune batean: sagardotegi batean bazkaldu zuten.

Ikerketa esperimentuak, artikulu zientifikoak eta epeak alde batera utzita, topaketa honen helburua adiskidetasuna, harremanak eta ongizatea sustatzea izan zen. Bertako sagardotegi batean bazkari tipikoa egin zuten, eskualdeko gastronomia datatzeko, solasaldiak partekatzeko eta giroaz gozatzeko aukera izanez. Ondoren, erdigunera hurbildu ziren arratsaldea lagunartean igarotzeko, egun luzeak eta eguraldi ona aprobetxatuz.

Halako uneek ere ikerketa-prozesuaren eta hazkunde profesionalaren parte dira; izan ere, harremanak sendotzea, zu bezalako egoerak bizitzen ari direnekin bizipenak partekatzea eta etxetik hain urrun ere daudenekin batera lagunduta sentitzea... horiek guztiak lagungarri izan daitezke ziurgabetasunei aurre egiteko eta indarberritzeko bakoitzak duen onena ematen jarraitzearren.

Eguraldi ona, janari goxoa eta konpainia aparta: osagai ezinhobeak energia hartzeko lanean jarraitzeko eta gogoratzeko arrakasta profesionala are hobeagoa dela ongizatearen, aisialdiaren eta lagunen eskutik badator.

'Doctoral GPS. Menthored path to success: Career guidance and development for Early-Stage Researchers' ikastaroaren bigarren edizioa arrakastaz amaitu da Angela Bernardini doktorearen hitzaldi interesgarriarekin. Ikertzaile eta irakaslea, NAIR-Nafarroako Adimen Artifizialeko ikerketa-zentroaren Berrikuntzaren eta Transferentzia Teknologikoaren arduraduna da.

'Helmugaz gain, bidea ere garrantzitsua da' lelopean eta arraskastaz eraiki duen karreraren alde teknikoak alde batera utzita, Angelak urtetako bidaia emozionalaz hitz egin zigun, Erromatik Iruñera lekualdaketaz, suertatzen diren aukerak hartzeaz, eta bizitzan zehar une desberdinen zailtasunei aurre egiteaz... Azken batean, bidea eginez aurrera egin. Ikastaro amaiera ezinhobea izan da, eta bere energia, umore eta benetakotasunaren lekuko izanik, gainerakoen bizipenetatik ikasteko, motibatzeko eta bultzada hartzeko balio izan digu doktoretzak dakarren une zailak gainditzeko.

Sara Manzano doktoreak (Mentes Innovadoras) sortutako doktoretzarako GPS ikastaroa guztiz gomendarria da. Iparrorratz baten modura laguntzen du doktoretzan galduta sentitzen zarenean. Benetan, aukera baduzu, ez ezazu ikastaro hau galdu!

Otsaila jardueraz beteriko hilabetea izan da Sara Lorenzoni ikertzaile gaztearentzat, Nanomedikuntzaren bidez Neuroblastomaren tratamenduak hobetzeko ikerketarekin gauzatzen ari den doktoretza-ikerketa eta lortzen ari den emaitzak ezagutarazteko:

• Cancer Letters aldizkari zientifikoan bere tesiaren lanaren artikulu bat argitaratu berri diote, 'Targeting tumor microenvironment with RGD-functionalized nanoparticles for precision cancer therapy' izenekoa eta bere tesi-zuzendaria den María Blanco doktorearekin eta Carlos Rodríguez Nolages doktorearekin elkarlanean burutua.

• Lorpen esanguratsu horretaz gain eta Haurren Minbiziaren kontrato Nazioarteko Egunarekin lotuta, hitzaldi bat eman zion unibertsitateko ikasle-talde bati Neuroblastomaren eta haren tratamenduan aurrerapausuak emateko garrantziaz, ikerketarentzako funtsak lortzeko sentsibilizazioan laguntzeko.

• Eta azkenik, EUFEPS-Farmazia Zientzien Europako Federazioak urtero egiten duen kongresura joan da, oraingoan 'Surface decoration of lipid nanoparticles with RGDs for precision therapy in high-risk neuroblastoma' izeneko lana aurkeztera, hitzaldi bat emanez tumoreen aurka nanoterapiaren erabileraren erronkei buruzko saioan.

Lorpen eta jarduera horien esperientzia aberasgarriak bultzada eta motibazio itzelak dira ikerketan lan egiten jarraitzeko. Sara, bikain ekin!

Azaroa hilabete emankorra izan da Deborah Liguori doktoratu-aurreko ikertzailearentzat, hain zuzen ere hilabetean zehar Espainiako Magnetismo Klubak (CEMAG) beste erakunde batzuekin elkarlanean antolatutako bi ekitalditara joan baita, bere lana aurkeztera.

Lehenengo parte-hartzea Magnetismoko Ikertzaile Gazteen 8. Konferentzian (YRinM2024) izan da, Santanderreko Kantabriako Unibertsitatean egindakoa. Bertan, Deborahk ahozko aurkezpen bat egiteko aukera izan zuen: 'Exploring the High Magnetic Anisotropy of Cobalt-Ferrite Nanoparticles: Influence of Cation Composition'. CEMAGen eta IEEEren Elkarte Magnetikoaren urteko bileraren parte da YRinM bilkura, zein bereziki diseinatuta baitago magnetismoan sakontzen hasten diren ikertzaileentzat. Ekitaldi hau Deborahrentzat plataforma dinamiko bat izan zen bere lana partekatu, eta mundu osoko lankideekin kontektatzeko aukera izanez. Ekitaldi hauen bitartez, magnetismoari buruzko ikertzaileen belaunaldi berriaren arteko lankidetza eta ezagutza-trukea sustatzen dira.

Bestalde, azaroaren amaieran magnetismoan eta material magnetikoetan oinarritutako beste jardunaldi batera joan da, Sevillan antolatutakoa. Magnetismoko 2024. urteko jardunaldi honen ikuspegia 'Magnetismoaren eta material magnetikoen gaur egungo ikerketa: oinarrietatik aplikazioetara' izan da. Doktoregoko ikasleei eta doktoratu ondoko ikerketa-etapan dauden gazteei zuzenduta, ekitaldiak plataforma bat eskaini die azken ikerketa-joeretan sakontzeko. Tailerrean izen handiko nazioarteko hizlarien hitzaldi interesgarriak izan zieren, bai eta posterren saio interaktiboak ere, non Deborahk bere ikerketa propioa aurkeztu zuen, 'Tailoring Magnetic Anisotropy in Cobalt-Ferrite Nanoparticles' izenekoa. Hortaz gain, mahai-inguru bizigarriak izan ziren non ikertzaile gazte hauek ikuspegi profesionalei, aukera industrialei, zientzia irekiko praktikei eta etika editorialari buruz ikasi eta eztabaidatu zuten. Ikaskuntza-esperientziari dimentsio praktikoa gehituz, saio praktikoek hainbat gai jorratu zituzten, hala nola simulazio mikromagnetikoak, zirkuitu magnetikoen diseinua eta sentsore magnetiko eramangarrien datuak eskuratzea.

Lan bikaina, Deborah! Segi horrela!

Sergio Isolak, WIT proiektura batu den azken ikertzaileak, bere doktoretza-ikerketaren lehen emaitzak jasotzen dituen poster bat aurkeztu du 2024ko urriaren amaieran Erroman egin den Gene eta Zelulen Terapiaren Europako Elkartearen 31. urteko kongresuan.

Sergioren ikerketa sortzetiko entzumen-galera ez-sindromikorako terapia bat garatzean datza, geneak editatzeko estrategiak ikertuz. Gaixotasun hori Connexin 26 izeneko proteina baten gabeziak eragindakoa da, eta Nafaorrako Unibertsitatea-CIMA erakundeko Gaixotasun Arraroetarako Terapia Genikoaren taldean egiten ari da tesiaren ikerketa lana.

Ikerketa taldea oso ongi ordezkatuta egon da congresuan, Sergiorekin batera beste doktoratu aurreko ikasle batzuk ere egon baitziren, bai eta bere tesi zuzendariak ere, Gloria González-Aseguinolaza and Carmen Unzu. Sergiok partu hartu du nerbio-sistema zentralaren eta gaixotasun sentsorialen kategorian, 'AAV capsid discovery in the cochlea of non-human primates for precision gene medicine of congenital auditory indications' izeneko lanarekin.

Zorionak talde osoari, guztiek ekarpen interesgarriak egin baitituzte!!

WITeko ikertzaileak, senitarte eta lagunekin batera, Baztan harana ezagutzera abiatu ziren irailaren 28an. Bertan, Zurgarramurdi eta leizea bisitatu zuten, bai eta Amaiur, Elizondo edota Bertiz Jaurreriko lorategi botanikoa ere.

Aukeratutako larunbat hori hodeiz eta ostartez beterik egon zen, euri-tantak ere tarteka agertuz, baina hori ez den oztopo izan egun atsegina igarotzeko Nafarroako iparraldeko zonalde polit horretan. Egunoroko eginbeharretatik haratago, aisialdiaz gozatzeko eta indarberritzeko, inguruko herriak bisitatu zituzten, bailararen paisaia berdeetan zehar ibili, eta bertako gastronomia aberatsa dastatu, lagunekin denbora eta jarduerak partekatuz.

Deborah Liguorik parte hartu du Erriberrin 2024. urtean lehen aldiz antolatu den Ikertzaileen Europako I. gauan. Deborah magnetismoaren arloan ari da tesia garatzen, eta Erriberrin imanen atzean dagoen zientziari buruz hitz egin du.

2024ko irailaren 27an Teobaldos enparantzan antolatutako ekitaldian, Deborahk eta beste 7 ikertzailek zientziari buruz hitz egin diete bertaratutakoei, bakoitzaren ikerketaz eta hainbat bitxikeriz berri emanez.

Erriberriko Udalak antolatutako ekitaldi honek giro ezin hobea, standak eta jateko mokadutxoak izan ditu, ezagutzaren dibulgazioarekin konpromisoa dutenen eskutik jendea zientziara hurbil dadin.

Ikasturte berriaren hasierarekin batera, ikertzaile gazteentzat zuzendutako zeharkako trebakuntzari ekin diogu berriro, teknologiaren transferentziari buruzko 'New trends in Tech Transfer. From lab to society' ikastaroarekin, WIT programaren barruan Nafarroako Unibertsitateko Teknologia eta Ezagutza Transferitzeko Bulegoak antolatuta.

Miguel Estruch Soler izan da irakaslea, eta bertan, doktoregoko ikasleei eskaini dizkie teknologia-transferentziaren funtsezko alderdiei buruzko ikuspegi baliotsuak, beraien ikerketa gizartearentzako eragin positibo bihurtzeko ezagutzak eta tresnak emanez; aldi berean, ikerketa-emaitzak nola babestu eta merkaturatu ikasi dute, eta baita ere laborategiko aurkikuntzetatik merkatuko berrikuntzetara urrastsez-urrats doan prozesua, edo berrikuntza horiek gizarteratzeko nola ekin.

Hitz gutxitan, nola hobetu ikerketaren emaitzen balorizazioa eta transferentzia, berrikuntza eta inpaktua sortzeko, zeren eta transferentzia teknologiko eta jabetza intelektualaren bidez.

Online egindako 3 saiori, ikasitakoa praktikan jartzeko tailer bat gehitu zaio, non bertaratutakoek kasu erreal baten inguruan lan egin duten. Parte-hartzaileek ikasitakoa benetako eszenatoki batetara aplikatu zuen, sormena eta pentsamendu estrategikoa erabiliz transferentzia teknologikoko erronkei aurre egiteko, arlo askotako ikerketa-lanen ondorioz sor daitezkeen aukerak eta ekintzailetza areagotzeko.

Alisson García Herrerak, Nafarroako Unibertsitate Publikoko doktoratu aurreko WIT kontratudun ikertzaileak (GILT taldea-Institute of Smart Cities), aurkeztu egin du 'Exploring Crowdshippers' Behavior and Preferences: Intertwining Urban Distribution and People Mobility' izeneko lana, irailaren 4tik 6ra izandako Europako garraio-lantaldearen (EWGT2024) 26. konferentzian. Suediako Lund hiri historikoan egin dute lantaldearen elkarteta oraingoan, eta Alissonek ostiraleko Sustainable Mobility and Urban Distribution saioko hitzaldietan parte hartu du.

Garraio, trafiko eta logistika sistemetako arazoak konpontzeko helburuz, garraioaren, OR metodoen, eredu matematikoen eta algoritmo konputazionalen arloko adituek beren ikerketei buruzko informazioa eta esperientziak partekatu ahal dituzte EWGTk eskaintzen duen elkargunean. Parte-hartze handiko hiru egun izan dira, eta bertan hainbat saio tematikoetan zehar adituek konponbide berritzaileak aurkeztu dituzte gizarteak, enpresek eta administrazioak garraioan eta mugikortasunean dituzten arazoei aurre egiteko. 

Ekarpen eta ikerketa esanguratsuak pertsonen eta salgaien garraio-eredu jasangarriago eta eraginkorrago bat lortzeko.

IEEE International Symposium on Antennas and Propagation and ITNC-URSU Radio Science Meeting' izeneko kongresuan egon dira Ihtesham Khan eta Iñigo Ederra doktorea, beren ikerketen bi lan aurkezteko. 2024ko kongresua Florentzian izan da, uztailaren 14tik 19ra.

Ihtesham, WIT programaren ikertzaile gaztea, bere tesia egiten ari da NUPeko Antena taldean, Iñigo Ederra doktorearen gidaritzapean. Ihteshamen tesiaren izena 'High-Gain Fabry Perot antennas for THz frequencies' da, eta esteka hori jarraituz informazioa gehiago eskura dezakezu. 

IEEE AP-S/URSI 2024 kongresuan bi aurkezpenen onartua izatea aski ongi islatzen du Ihteshamek egindako lana eta aurrerapena doktoretzaren lehenengo urtean zehar, WIT kontratua eskuratu zuenetik.

Hona hemen Florentzian aurkeztutako lanen azalpen txiki bat:

• 'A Fabry-Perot Cavity Antenna with a SiGe on-chip Feeder for submm-wave Applications': The use of a Fabry-Perot cavity is proposed to enhance the radiation features of a 130nm BiCMOS SiGe onchip antenna and reach higher directivities. Antennas in this technology aim at providing the necessary means of radiation for the next-generation sub-mm-wave silicon front-end-on-a chip devices, which provide seamless integration with the digital chain and minimize additional losses existing in system in-package configurations. The introduction of a Fabry-Perot cavity can allow these antennas to increase their directivity while reducing the necessary complexity of the arrays, overcoming the limitations of the current technology.
   
• 'A Wide Beamwidth Magneto-Electric Dipole Antenna for Wide Beam Scanning Antenna Arrays': A simple and cost-effective configuration to broaden the beamwidths of the patch antenna has been studied. The proposed antenna has been fabricated and tested, veryfying that measurements shows good agreement with the simulations. The proposed antenna can find its application for the increasing the scanning coverage of the patch antenna arrays.

Emaitza baliotsuak eta aplikagarriak ikerketan eta tesi-proiektuan aurrera egiten jarraitzeko. Ihtesham, Iñigo eta Antena taldeko kideak, zorionak!!

Alisson García Herrerak arrakastaz burutu du Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (UPV) Estatistika Aplikatu eta Ikerketa Operatiboko Sailean egindako ikerketa-egonaldia. UPVko Alcoyko Campusean algoritmo aurreratuei eta garraioa optimizatzeko teknikei buruzko ezagutzak eskuratu ditu, bere ikerketa-proiektuan erabiltzeko, alegia. Garraioan espezializatutako ingeniari hau bere tesia garatzen ari da NUPeko DECYL taldean Javier Faulín doktorearen gidaritzapean, hain zuzen ere pertsonen eta salgaien logistika eta mugikortasun adimenduaren espearruan suertatzen diren arazoak ebazteko, honela hirietako garraioa hobetsiz.

Alcoyn egon den bitartean, Angel A. Juan doktorearen ikerketa-taldean egon da, haren gidaritzapean taldeko beste ikertzaile batzuekin batera. Talde honek egiten dituen ikerketa-lana, besteak beste, oinarritzen da datuen analisian, optimizazio industrialean, ikaskuntza automatikoan edota adimen artifizialean. UPVko eta NUPeko estatistika aplikatuko eta ikerketa operatiboko taldeek, ikerketa bateratuak garatzen dituzte Zientzia eta Berrikuntza Ministerioak (RED2022-134703-T) finantzatutako honako proiektuaren barean: 'Spanish Network in Transportation, Artificial Intelligence and Data Analytics (TRA-AI Network)'.

Gainera, egonaldiaren hasieran, 'International Summer Conference 2024: Empowering Human Decision Making in a Robotics & Data-Driven World' delakoan parte hartu zuen, Iruñeko eta Alcoyko  zuzendari eta lankideekin batera.

Alissonek gogor lan egin du hilabete horretan eta etekin handia atera dio. Egindako lanarekin tesian aurrrerapen garrantzitsuak egingo ditu, hiri jasangarriagoak sortzeko ekapenak eginez, pertsonen eta salgaien garraioa eta banaketa bizkortuko duten irtenbideen bitartez.

Asheem Garwa ikerketa lanetan hasi zen NUPeko INGEPER taldean 2023ko abuztuan, WIT programaren lehengo deialdian eskainitako doktoratu aurreko kontratu bat lortu baitzuen. Julio Pascual eta Luis Marroyo doktoreen zuzendaritzapean tesia lantzen ari da, energia berriztagarrien integrazioa sare elektrikoan nola hobetu ikertuz.

Lan-ildo horren testuinguruan, joan den ekainaren 27 eta 28an, Asheem Kosovon egindako energia berriztagarriei eta teknologia adimendunei buruzko Nazioarteko Konferentzian (IEEE REST-24) izan zen, 'Integration of Wind and PV Power in the Spanish Electric System Using Existing Hydroelectric Power' izeneko ikerketa-lana aurkezten. Lan honek erregai fosilekin sortutako energia elektrikoaren murrizketa potentziala aztertzen du, Espainiako sistema elektrikoan energia berriztagarrien integrazioa hobetuz. 

Sara Manzano doktoreak, Mentes Innovadoras proiektuaren sortzaileak, eskainitako ‘Doctoral GPS. Mentored path to success: Career guidance and development for Early-Stage Researchers’ ikastaroa amaitu berri da. Sararen gidaritzapean parte-hartzaileek asteetako lan pertsonala egin dute beren ibilbidea ahalik eta hoberen diseinatzeko.

Banakako tutoretza-prozesu baten bitartez, ikastaro honetan doktoregoak dituen erronkak nola kudeatu eta gainditu landu egin da. Norbera hobeto ezagutzeak erabaki hobeagoak hartzea dakar, eta estrategia egokiak izatea etapa hau errazago bizitzeko eta etorkizunerako aukerak areagotzeko erabilgarria da oso. Etapa honetako une kritikoei nola aurre egin jorratu dute, besteren artean, norberaren interesak, indarguneak eta ahuleziak ezagututa karrera-planik egokiena diseinatu, jendaurreko aurkezpenak nola prestatu, nola ehundu kontaktu-sarea, nola aurre egin tesiaren idazketa eta irakurketari, nola planteatu gure etorkizuna… Alderdi guztiak aztertzen dituen formakuntza, zeinaren bitartez plangintza estrategiko bat eskaintzen diguten, bait eta tresna erabilgarriak gure ibilibidea modu arrakastatsuagoan garatu ahal izateko, bai mundu akademikoan, bai industrian edo I+Gn.

Prestakuntza honi merezitako amaiera emateko, Sarak Fernando Mateos-González doktorea gonbidatu zuen. Biologoa, ikertzailea, zientzia-dibulgatzailea, eta ikerkuntzaren esparruan bizi-esperientzia handiarekin, bere ibilibidean zehar izandako bizipen, erraztasun, zailtasun eta erronkei buruz hitz egin zigun. Harengandik ikasteko gauza pila, eta bizipen benetan interesgarriak!!

Bukatzeko, argi dugu guztiz gomendagarria dela formakuntza hau egitea doktoretza etapan dauden guztientzat, egungo erronketan laguntzeko eta etorkizun bikainagoa lortzeko. Ikastaro honen bigarren edizioa 2025eko otsailean izango da.

Azkenean iritsi dira Iruñara WIT programaren baitan egindako 2 deialdietan eskainitako 16 kontratuetako bat lortu duten ikertzaile guztiak. Guztiak lanean daude ezagutza esparruaren arabera dagokien ikerketa taldean, non eta WIT unibertsitate kontratugileetan: Nup eta Unav.

Herrialde desberdinetatik eta kultura anitzetatik etorrita, beraiek guztiek badute elkargunea eta helburu berdina: doktoratzeko etapak dituen erronkei aurre egitea, arrakastaz, etorkizun hobeagoa izateko asmoz.

Ikertzaile gazte hauei buruz eta burutzen ari diren ikerketa interesgarriei buruz gehiago jakin nahi izanez gero, egin klik Doktoregaiak atalean.

Doktoratu aurreko etapa honetan egin beharreko lanaz gain, bada unea ere adiskide berriak egiteko eta esperientziak bizitzeko; horretarako, beste behin ere guztiak elkartzea erabaki genuen, bai etorri berri direnek gainontzeko ikertzaileak ezagut zitzaten, bai eta WIT proiektuaren kudeatzailetako batzuk ezagutzeko ere. Doktoretza bidaian zehar lagunak egitea eta lagunduta sentitzea ona da, bai horixe!

Egunotan Iruñean zehar dagoen giroa probestuz, alaitasuna eta urduritasuna somatzen baita kaleetan barna San Ferminak eta oporrak iristear baitaude, hiriko alde zaharrean murgildu ginen bisita gidatu baten eskutik, bai eta pote batzuk hartu ere horren ondotik.

Eskerrak eman nahi dizuegu gurekin arratsalde hori partekatzeagatik! Oso atsegina izan zen!

131E/20224 Ebazpen osagarriaren argitaratzearekin batera, WIT proiektuaren 16. kontratua bete da. Italiatik etorri den Sergio Isolak eskuratu du, eta Osasun arloko terapia geniko ikerketa lerroan egingo du tesia Gloria González Aseguinolaza doktorearen gidaritzapean. 

Hortaz, WIT proyektuak bi deialditan (2022 eta 2023) doktoregoa egiteko eskainitako kontratu guztiak bete dira. Ikertzaile guztiak beren ikerketetan lanean ari dira jada, gaien araberako ikerketa-taldeetan, WITeko bi unibertsitate kontratugileetan: Nafarroako Unibertsitate Publikoan eta Nafarroako Unibertsitatean.

Kontsultatu Doktoregaiak atala, haiei buruz eta ikertzen ari diren proiektuei buruz gehiago jakiteko. Nafartar ikertzaile batez gain, gainerako parte-hartzaileak hainbat herrialdetik iritsi dira, batzuk hurbilagotik, Italia eta Maroko kasu, baina baita urrutiagotik ere, hala nola Kolonbia, Ekuador, Brasil, India, Iran edo Pakistandik. 5 ikertzaile Energiaren arloan ari dira lanean, 5 Osasunaren arloan, beste 5 Automozioaren, Mekatronikaren eta Fabrikazio Aurreratuaren arloan, eta 1 Adimen Artifizialaren arloan ari da.

Sara Lorenzonik aurrera jarraitzen du bere tesi ikerketan eta bere lana ezagutarazteko jardueretan. Oraingo honetan, 'RGD Peptide nanoparticles as Targeting Agent for Neuroblastoma' izeneko posterra aurkeztu du Hungariako Farmazia Zientzien Elkartearen XVII. kongresuan eta Farmazia Zientzien Europako Federazioaren (EUFEPS) urteko bileran. Ekitaldia Hungariako Debrecen hirian izan da, 2024ko maiatzaren 23tik 25era. Lan hau bere tesiaren ikerketa-lanaren baitan kokatuta dago, Nanomedikuntzaren arloan eta María Blanco-Prieto doktorearen gidaritzapean egiten ari dena (Nafarroako Unibertsitateko Farmazia eta Nutrizio Fakultatea). 

'Tradizioa eta berrikuntza farmazia-zientzietan' lelopean, ekitaldi honek mundu osoko farmazialari eta farmazia-zientzia arloko ikerlariak biltzen ditu urtero, sendagaien ikerketa, garapen, erregulazio eta erabilera terapeutikoko gai esanguratsuak eztabaidatzeko plataforma bat eskainiz.

Nanomedikuntzan burututako ikerketa eta esperimentazioaren bidez, haur minbizi oldarkorra den neuroblastoma tratatzeko kimioterapiaren alternatiba izateko tratamenduen garapenean dihardu Sararen tesiak. Honen helburu da gaixotasun larri hau sendatzea albo-ondorio larriak murriztuz, nola eta nanoteknologiak aukera ematen baitu bai tumoreak bai horien mikroingurunea zuzenean erasotzeko. Honela, pazienteen bizi-kalitatea eta etorkizuna hobetzen dituzten tratamenduak izateko aukera ematen du.

Atzo, maiatzak 15, Pint Of Science 2024 ekitaldiko azken saioa izan genuen. Bertan, doktoratu aurreko ikaslea den Sara Lorenzonik Nanopartikulen gai interesgarria bertaratutakoen eskura jarri zuen, 'Nanomaterialak: biomedikuntza irauliz' izeneko hitzaldiarekin.

Pint Of Science nazioarteko ekitaldi bat da, munduko hiri askotan urtero egiten dena, jendea zientziaren mundura gertura dadin. Nola lortzen da hori? Ba zientzia tabernetara eramanez, non ikertzaileek hainbat arlotan duten ezagutza eta esperientzia partekatzen duten bertaratutakoekin, hizkera ulergarri eta umoretsua erabiliz.

Adituak ez garenen artean zientzia oro har hedatzea da ekitaldi honen asmoa. Hori lortzeko, Sarak gure irudimena lanean jarri zuen adibide bitxien bidez, zeinetan giza ile baten diametroa baino 1.000 aldiz txikiagoak diren materialak protagonistak izan ziren, eta ikusarazi zigun nola biomedikuntzaren mundua iraultzen ari den material ñimiño horiek erabiltzearen eraginez.

Nanopartikuletan oinarritutako terapiek mezulari doi edo minitaxi gisa funtzionatzen dute, eta sendagaiak zuzenean garraiatzen dituzte tratatu beharreko zelula zehatzetara, justu behar den tokira. Honela, tratamendu horiek ez dute zelula osasuntsuak erasotzen, eta kimioterapia bezalako ohiko terapiek eragiten dituzten albo-ondorio larriak murriztea lortzen da.

Sara WIT proiektuko doktoratu aurreko ikertzailea da Nafarroako Unibertsitateko Farmazia Zientzien atalean, María Blanco Prieto doktorearen zuzendaritzapean. Nanoteknologia erabiliz neuroblastoma tratatzeko helburuko sendagaien ikerketan datza Sararen tesia, haurrei eragiten dien minbizi larri hau 'hobeto sendatzeko', zeren lortu nahi dena da haurrek biziraun ez ezik, osasunez hazteko aukera izan dezaten.

Aurrerapen zientifiko horiek gizartean dituzten onurak eztabaidaezinak dira, eta itxaropenaz begiratzen diogu nanoteknologiak eskaintzen duen etorkizunari, gaixotasun larrien tratamendu berritzaileei dagokionez edo ehunen ingeniaritzan aplikatzeari dagokienez, hala nola ehun neurala edo hezur-ehuna berreskuratzeko.